copyright © „Twórczość” & Grzegorz Robakowski

 

PRZYDATNOŚĆ

Warszawa, 28 grudnia 2000

Drogi Henryku,

nie wspomniałem Ci wczoraj o liście, któ­ry wysłałem, zanim do mnie zadzwoniłeś, bo mój list zbyt ponury jak na taką przy­jemność, jaką mi zafundowałeś, chwaląc tak żartobliwie i Pizzę weselną, i Orlę z paź­dziernikowej „Twórczości”.

O Pizzy weselnej pisze się u nas rozum­niej niż o Orciu, o Orlęciu, rzecz jasna, w ogóle się nie pisze, ale z tych pisań jasno wynika, że łatwiej się zgodzić, że Darek Foks pisze bardzo zabawnie, niż dostrzec, że pisze tak ostro, jak mało kto tak u nas pisać chce i potrafi.

Możliwe, że mój tekst w Pizzy weselnej o Pizzy weselnej jest zbyt wyrafinowany intelektualnie jak na potrzebę zabawowej lektury, ale na zabawności poznać się powi­nien każdy, kto umie czytać, istotność tego pisarstwa jednak wymaga sporej intelektu­alnej przenikliwości, bez której czytanie może się skończyć na samej wesołości.

Nie przeczę, że opowiadanie Gruby testament jest wesołe, w tej wesołości jednak kryje się tak zwana naga prawda, której nie należy przegapić. Nagą (drastyczną) prawdę Darek Foks osiąga przez wyłuskanie jej z tego kłamstwa, które jest narzędziem po­wszechnego oszustwa i samooszustwa.

Jak to się dzieje, że Ty demaskatorstwo tego pisarstwa chwytasz natychmiast, gdy tymczasem inni chcą je uznać dopiero za cenę pozbawienia go wszelkiej istotności.

Foks drastycznie kpi z zadęć i wzniosłości sztuki nie przeciw sztuce, lecz dla jej ocale­nia od niszczycielskiego kłamstwa zama­skowanego odorami wartości.

Wartości (jakiekolwiek) istnieją dopóty, dopóki się ich szuka i chce odnaleźć, sztuka, o ile jest sobą, jest najlepszym sposobem kreacji wartości, ale jak trudno o sposób, żeby samą sztukę odnaleźć w labiryntach niesztuki.

Kpiąc i drażniąc Darek Foks szuka słowa sztuki i czasem działa tak, jakby już wiedział, że tego słowa nie wolno wypowiedzieć inaczej niż okrężnie, niż w napomknieniu.

Ogromnie mnie ucieszyłeś tym wszyst­kim, co powiedziałeś o tym pisaniu, po­twierdzając to wszystko, co czuję i wiem ja, czując i wiedząc, że to czucie i wiedza istnieją w okamgnieniu, są okamgnieniem. Ściskam Cię z wielką radością –

Henryk

 

książki Henryka Berezy / teksty Henryka Berezy / epistoły Henryka Berezy / o Henryku Berezie napisali / galeria zdjęć Henryka Berezy