copyright © „Twórczość” & Grzegorz Robakowski

 

ZBIOROWOŚĆ

Warszawa, 5 marca 1998

Droga Alicjo,

dziękuję za obydwa listy, zwłaszcza dalszy ciąg listu o Oniriadzie wielkiej piękności.

Nie bój się, że za Oniriadę znów mi się dosta­nie. Mnie się dostaje za wszystko.

Gdybym napisał nowe Pamiętniki Paska lub Pamiątki Soplicy Rzewuskiego, też by mi się dostało.

Ja nigdy nie należałem i nie należę do tych, którzy cokolwiek robiąc, robią wszystko dobrze i wspaniale.

Nauczyłem się poprzestawać na tym, co nigdy mnie nie ominęło: sam zawsze wiem, co zrobiłem, co robię, już na tym właśnie mógł­bym poprzestać.

Ale zawsze jeszcze trafia mi się coś ekstra. Jak wszystkie Twoje listy, teraz o Oniriadzie, przedtem o Pryncypiach i o Obrotach.

Gdyby Oniriada była niczym lub byle czym, wtedy to, czym stała się dla Ciebie, stworzyłoby mi ważną wartość z niczego lub z byle czego.

Jedna, dwie, pięć, dziesięć lub góra dwanaś­cie osób, to tyle co cała zbiorowość ludzka, która, jeśli przeczuwa, domyśla się lub wie, że w czymś działa duch, już wystarcza, żeby dzieło ducha zostało usprawiedliwione, usankcjono­wane i utrwalone taką trwałością, z jakiej należałoby być zadowolonym.

Piszę tak górnie, żeby prawda mieszała się z żartem, żeby ją doprawić ironią. Ty przecież wiesz jak mało kto, że dopiero zabawa prawdą i w prawdzie pozwala na posmakowanie jednej i drugiej, dając nam jedyny dostęp do prawdy i do zabawy.

Czyli pozwala nam na odzyskanie tego, co dzieci mają same z siebie i jakby bez niczyjej łaski.

Twory ducha (twory wyobraźni) są odzyski­waniem tego, cośmy utracili, demonstrowaniem tego, co w nas tkwi w ukryciu, poprzez co istniejemy.

Tak, Kochana Alicjo, ja się wcale nie przej­muję, że i jak mi się dostanie za Oniriadę.

Ty, dwie, pięć, dziewięć lub dwanaście osób wystarcza mi, żeby się cieszyć, że Oniriada powstała, że jest.

Ściskam Cię, pozdrawiam –

Henryk

 

książki Henryka Berezy / teksty Henryka Berezy / epistoły Henryka Berezy / o Henryku Berezie napisali / galeria zdjęć Henryka Berezy